Στα πλαίσια των φορολογικών ελέγχων των ενδοομιλικών συναλλαγών μεταξύ ελληνικών συνδεδεμένων εταιρειών,  προκύπτουν συχνά φορολογικές διαφορές. Για παράδειγμα, ο έλεγχος μπορεί να κρίνει ότι η εταιρεία Α έπρεπε να έχει εφαρμόσει υψηλότερη τιμή σε μια πώληση που έκανε στην συνδεδεμένη εταιρεία Β, με αποτέλεσμα να προσαυξήσει ανάλογα τα φορολογητέα κέρδη της εταιρείας Α. Έως τώρα η εταιρεία Β δεν μπορούσε να μειώσει ανάλογα τα φορολογητέα της κέρδη.

Ωστόσο, με ρύθμιση του Ν. 4972/2022 αυτή η διόρθωση είναι πλέον εφικτή: η εταιρεία Β έχει την δυνατότητα να υποβάλλει τροποποιητική δήλωση και να αυξήσει αντίστοιχα τις δαπάνες της μειώνοντας τη φορολογική της βάση.

Συγκεκριμένα, η συνδεδεμένη εταιρεία Β μπορεί να υποβάλει τροποποιητική δήλωση εντός προθεσμίας 3 μηνών από την κοινοποίηση της πράξης διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου στην συνδεμένη εταιρεία Α, της οποίας διορθώθηκαν τα κέρδη. Η αξίωση για επιστροφή φόρου, δεν παραγράφεται πριν από την παρέλευση πέντε ετών από την ημερομηνία υποβολής της τροποποιητικής δήλωσης.  Η εγκύκλιος 2087/2022 διευκρίνισε περαιτέρω ότι η παραπάνω διαδικασία καταλαμβάνει και τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η εταιρεία Α υποβάλλει αρχική ή τροποποιητική φορολογική δήλωση μετά την κοινοποίηση εντολής ελέγχου (ή της πρόσκλησης παροχής πληροφοριών) και μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού προσδιορισμού του φόρου.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιστροφή ή τον συμψηφισμό φόρου στην εταιρεία που υπέβαλε την τροποιητική δήλωση, είναι η εξόφληση από την εταιρεία Α του φόρου που προέκυψε από τη διόρθωση των κερδών των μεταξύ τους ενδοομιλικών συναλλαγών.

Αν η πρώτη υπαγόμενη στο φόρο εταιρεία Α αμφισβητήσει τη πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου (π.χ. με την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής, δικαστικής προσφυγής, κλπ.) και εκδοθεί απόφαση από την Διεύθυνση Επίλυση Διαφορών ή δικαστική απόφαση, διενεργείται από την Φορολογική Διοίκηση, η ανάλογη κάθε φορά διόρθωση και στα κέρδη της δεύτερης υπαγόμενης στο φόρο εταιρείας Β και αναζητούνται άμεσα τυχόν επιστροφές φόρου.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται για διορθώσεις κερδών που διενεργούνται με πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού φόρου που εκδίδονται από 29/9/2022 κι εφεξής. Επίσης έχουν αναδρομική ισχύ και για υποθέσεις που την εν λόγω ημερομηνία ήταν εκκρεμείς ενώπιον της φορολογικής διοίκησης ή των τακτικών δικαστηρίων ή του ΣτΕ.

Σε κάθε περίπτωση, η εν λόγω ρύθμιση είναι ορθή και διορθώνει την άδικη έως τώρα μεταχείριση των ελληνικών συνδεδεμένων εταιρειών, δεδομένου ότι η διόρθωση κερδών είναι καταρχήν εφικτή στις διασυνοριακές ενδοομιλικές συναλλαγές.

Οι ελληνικοί όμιλοι μπορούν πλέον να αποφασίσουν εάν θα καταβάλλουν τον φόρο που προσδιορίστηκε σε μια εταιρεία τους λόγω μιας ενδοομιλικής συναλλαγής στην ημεδαπή και να αποφύγουν την διπλή φορολόγηση μέσω της υποβολής τροποποιητικής δήλωσης από την αντισυμβαλλόμενη εταιρεία.  Εναλλακτικά μπορούν να μην καταβάλουν το φόρο και να κινηθούν δικαστικά.  

Τζένη Πάνου
Δημοσιεύτηκε στην κυριακάτικη εφημερίδα Καθημερινή στις 28/5/2023