Πρόσφατα ψηφίστηκε από τη Βουλή ο νέος νόμος 5026/ 2023 περί δηλώσεων πόθεν έσχες, στοχεύοντας στην απλοποίηση της διαδικασίας υποβολής, τον αποτελεσματικότερο και ευρύτερο έλεγχο των εν λόγω δηλώσεων και την ενίσχυση της διαφάνειας.

Οι πιο ουσιώδεις καινοτομίες σε σχέση με το προηγούμενο νομικό πλαίσιο συνοψίζονται ως εξής:

• Θεσμοθετείται η αυτοτελής υποχρέωση των συζύγων, εν διαστάσει συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης υποβολής δήλωσης περιουσιακής κατάστασης και οικονομικών συμφερόντων για όσο διαρκεί η εν λόγω σχέση, πλέον ενός έτους.
  
  
• Η υποχρέωση υποβολής δηλώσεων των υπόχρεων προσώπων εκτείνεται εφεξής σε δύο έτη (αντί για 1 έτος, όπως ίσχυε) μετά την απώλεια της ιδιότητάς τους με την τελική δήλωση να αφορά στο έτος που έπεται της απώλειας.
  
  Για σκοπούς καλύτερης κατανόησης δίνεται το εξής παράδειγμα: Μέλος Δ.Σ. εταιρείας και υπόχρεος δήλωσης πόθεν έσχες, που έχασε την εν λόγω ιδιότητα εντός του 2023 οφείλει να υποβάλει δηλώσεις για: (α) το 2023, δηλώνοντας τα περιουσιακά στοιχεία του 2022 (έτος κατά το οποίο διατηρούσε την ιδιότητα), (β) το 2024 με τα στοιχεία του 2023 (έτος απώλειας της ιδιότητας) και (γ) το 2025, δηλώνοντας τα στοιχεία του 2024 (έτος που έπεται της απώλειας της ιδιότητας).
  
  
• Ειδικά για τις αρχικές δηλώσεις θεσπίζεται νέα υποχρέωση των φορέων για ηλεκτρονική καταχώρηση κατάστασης υπόχρεων προσώπων, των συζύγων, εν διαστάσει συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης εντός των πρώτων 15 ημερών κάθε μήνα.
  
  
• Για τις ετήσιες δηλώσεις η σχετική κατάσταση των υπόχρεων, των συζύγων, εν διαστάσει συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης υποβάλλεται έως τα τέλη Μαΐου κάθε έτους (αντί για τα τέλη Φεβρουαρίου, όπως ίσχυε). Περαιτέρω οι υπόχρεοι οφείλουν έως τις 30 Μαρτίου κάθε έτους να γνωστοποιούν στο φορέα τον ΑΦΜ τους καθώς και των συζύγων τους (ή των εν διαστάσει συζύγων ή των προσώπων με τα οποία συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης).
  
  
• Οι 48 περιπτώσεις υπόχρεων «συγχωνεύονται» πλέον σε 13 κατηγορίες.
  
  
• Τα στοιχεία της δήλωσης που είναι ευχερώς διαθέσιμα στο ελεγκτικό όργανο θα αποτυπώνονται αυτόματα στη δήλωση, μέσω των οικείων ηλεκτρονικών συστημάτων και ο υπόχρεος θα απαιτείται μόνο να συναινέσει στην υποβολή τους, απαλλασσόμενος από τη διαδικασία συλλογής των σχετικών δικαιολογητικών (π.χ. βεβαιώσεις από ελληνικές τράπεζες για υπόλοιπα λογαριασμών, συμβόλαια από συμβολαιογράφους κλπ.).
  
  
• Ενοποιούνται οι επιμέρους υπηρεσίες ελέγχου σε μια ενιαία εποπτική αρχή την «Επιτροπή Ελέγχου».
  
  
• Για τις ελλείψεις και ανακρίβειες εξακολουθεί να προβλέπεται η δυνατότητα οικειοθελούς συμπλήρωσης χωρίς κυρώσεις εντός 30 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης.
  
  
• Εφεξής η μη εμπρόθεσμη δήλωση θα δύναται να υποβληθεί με την καταβολή παραβόλου 50 ευρώ εντός 30 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας (το ίδιο προβλεπόταν με το προηγούμενο καθεστώς) και μετά την πάροδο των εν λόγω 30 ημερών και μέχρι τη συμπλήρωση ενός έτους (ενώ με το προηγούμενο πλαίσιο μέχρι τη συμπλήρωση 60 ημερών) με την καταβολή παραβόλου 100 ευρώ.

Αξίζει, τέλος, να αναφερθεί ότι στο νέο νόμο με έναρξη ισχύος την 28.2.2023 προβλέπεται η έκδοση Υπουργικών Αποφάσεων, με τις οποίες θα ρυθμιστούν οι λεπτομέρειες εφαρμογής επιμέρους διατάξεων.


Κατεβάστε το Tax-i σε pdf εδώ.