TAX-I NEWSLETTER

Tax-i 203: Νέες φορολογικές ρυθμίσεις για τα ποσά που καταβάλλονται στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.) και τα Ομαδικά Ασφαλιστήρια Συνταξιοδοτικά Συμβόλαια

Σημαντικές αλλαγές επιφέρει ο πρόσφατος νόμος N.5078/2023 σε θέματα που αφορούν στη φορολογική μεταχείριση των εισφορών και παροχών των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, τα οποία διακρίνονται σε προαιρετικής και υποχρεωτικής ασφάλισης, αλλά και  των ασφαλίστρων και ασφαλισμάτων των ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων.

Ειδικότερα και όσον αφορά τα θέματα φορολογίας εισοδήματος θα ισχύουν πλέον τα εξής:

Α. Με τις νέες διατάξεις (άρθρα 105 και 106 του Ν 5078/2023) προβλέπεται ότι οι εισφορές υπέρ των Τ.Ε.Α. προαιρετικής ασφάλισης και τα ασφάλιστρα που καταβάλλουν ο εργαζόμενος και ο εργοδότης  στο πλαίσιο των ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν ετησίως και σωρευτικά:

  • Για τους μισθωτούς και τους αποκτώντες εισόδημα από μισθωτή εργασία, το 20% του ακαθαρίστου εισοδήματός τους από τη μισθωτή εργασία.
  • Για τους μη μισθωτούς, το ποσό των 20.000 ευρώ, αναπροσαρμοζόμενο κάθε έτος σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται για εισφορές που καταβάλλονται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2024 (παρ. ε άρθρου 195 N 5078/2023).

Β. Με τις προυπάρχουσες διατάξεις (περ. ια παρ. 1 άρθρου 14 του Ν. 4172/2013), τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργοδότη για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του υπαλληλικού του προσωπικού ή για την κάλυψη του κινδύνου ζωής ή ανικανότητάς του στο πλαίσιο ασφαλιστηρίου συμβολαίου, απαλλάσσονται από την φορολογία του εισοδήματος του εργαζόμενου μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ ετησίως. Με τις νέες διατάξεις στο όριο του ποσού των 1.500 ευρώ περιλαμβάνονται πλέον και τυχόν ποσά που καταβάλλονται για την ίδια αιτία σε ΤΕΑ προαιρετικής ασφάλισης τόσο από τους εργοδότες όσο και ποσά που καταβάλλονται από τους ίδιους τους εργαζόμενους.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται για εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2024. (σχετ. παρ. 3 άρθρου 195 του Ν. 5078/2023).

Γ. Τροποποιούνται οι διατάξεις που αφορούν στη φορολογική μεταχείριση των ασφαλισμάτων των ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων, και ορίζεται ο τρόπος φορολογίας των παροχών των Τ.Ε.Α. προαιρετικής ασφάλισης ως εξής:

Έτη ασφάλισης Αυτοτελή φορολόγηση για ασφάλισμα που καταβάλλεται από Ομαδικά Συνταξιοδοτικά  Ασφαλιστήρια Συμβόλαια και
Συνταξιοδοτικές παροχές που καταβάλλονται από Τ.Ε.Α. προαιρετικής ασφάλισης
  Περιοδικές καταβολές Εφάπαξ καταβολές
έως 5 10% 20%
Περισσότερα από 5 και έως 10 7,5% 15%
Περισσότερα από 10 και έως 20 5% 10%
Περισσότερα από 20 2,5% 5%

Οι συντελεστές των ανωτέρω περιπτώσεων προσαυξάνονται κατά 50% σε περίπτωση είσπραξης από τον δικαιούχο ποσού πρόωρης εξαγοράς ασφαλιστηρίου συμβολαίου ή ρευστοποίησης του ατομικού του λογαριασμού σε Τ.Ε.Α. προαιρετικής ασφάλισης. Ειδικά για τα πρόσωπα που ασφαλίστηκαν μετά τα 55 έτη, οι συντελεστές της ανωτέρω πρώτης περίπτωσης προσαυξάνονται κατά 5% για κάθε έτος που υπολείπεται των 5 ετών ασφάλισης.

Τα σωρευμένα ποσά κατ’ άτομο στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστήριων συνταξιοδοτικών συμβολαίων και Τ.Ε.Α. προαιρετικής ασφάλισης μέχρι την 31.12.2023 θα φορολογούνται σύμφωνα με το προϊσχύον καθεστώς. Για τον υπολογισμό του φόρου που αντιστοιχεί στα ποσά που σωρεύονται από την 1.1.2024 και εφεξής θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του χρόνου που έχει διανυθεί στο πλαίσιο ομαδικού συμβολαίου ή σε Τ.Ε.Α. (παρ. 15 και 16 άρθρου 110 Ν 5078/2023).

Παραμένουν σε ισχύ οι διατάξεις με τις οποίες ορίζονταν ότι δεν θεωρείται πρόωρη εξαγορά κάθε καταβολή που:

  • πραγματοποιείται σε εργαζόμενο ο οποίος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή έχει υπερβεί το εξηκοστό (60ό) έτος της ηλικίας του, ή
  • γίνεται χωρίς τη βούληση του εργαζόμενου, όπως σε περίπτωση απόλυσης του εργαζόμενου ή πτώχευσης του εργοδότη, ή
  • πραγματοποιείται λόγω συμμετοχής του εργαζόμενου σε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου.

Προβλέπεται ότι το ασφάλισμα που καταβάλλεται στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστήριων συνταξιοδοτικών συμβολαίων και οι παροχές που καταβάλλονται από Τ.Ε.Α. προαιρετικής ασφάλισης φορολογούνται με τους ανωτέρω συντελεστές ανεξαρτήτως της ιδιότητας με την οποία ήταν ασφαλισμένος ο δικαιούχος, ως μισθωτός ή μη μισθωτός (σχετ. παρ. 3 άρθρου 107 του Ν. 5078/2023).

Δ. Αντίστοιχα τροποποιήθηκαν και οι συντελεστές παρακράτησης φόρου επί του καταβαλλόμενου ασφαλίσματος στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων και επί της συνταξιοδοτικής παροχής από Τ.Ε. Α. προαιρετικής ασφάλισης.

Οι συντελεστές παρακράτησης φόρου ισχύουν για πρόσωπα που λαμβάνουν για πρώτη φορά παροχή στο πλαίσιο των παραπάνω προγραμμάτων από 1.1.2024 και εφεξής. (σχετ. παρ. 2 άρθρου 105 του Ν. 5078/2023).

Τέλος να αναφέρουμε ότι τα ανωτέρω έχουν στηριχθεί αποκλειστικά στο κείμενο του Ν 5078/2023 και στις τροποποιήσεις που αυτό επέφερε στο Κ.Φ.Ε, ενώ αναμένεται να δοθούν διευκρινήσεις από την ΑΑΔΕ με την έκδοση σχετικής εγκυκλίου.


Κατεβάστε το Tax-i σε pdf εδώ.